Flora Parku

Kruszczyk błotny, fot. Magalena Kochanowska

W zakładce Flora Parku ze względu na funkcjonalność strony, musieliśmy umieścić nie tylko świat roślin. Znaleźć tu można informacje o trzech królestwach, a mianowicie:

• PROTISTY Protista (m.in. informacje o śluzowcach)
• GRZYBY Fungi (porosty i grzyby)
• ROŚLINY Plantae (glony, wątrobowce, mchy, rośliny naczyniowe)

Występowanie organizmów na obecnym terenie Parku Narodowego „Bory Tucholskie” zostało zdeterminowane poprzez panujące warunki glebowe i klimatyczne. Pomimo niewielkiej powierzchni Parku, mało urozmaiconych, ubogich i kwaśnych siedlisk, świat śluzowców, grzybów (w tym także porostów) i roślin naczyniowych wykazuje stosunkowo duże bogactwo. W przypadku porostów, to ok. 15 % porostów Polski, mchy stanowią ok. 22 % a wątrobowce ok. 12 % liczebnosci gatunkowej Polski, rośliny naczyniowe ok. 33 % flory niżowej i 40 % zachodniopomorskiej.

• nazimek białawy Albatrellus ovinus,
• purchawka wrzosowiskowa Lycoperdon ericaeum

oraz chronione:

• sarniak dachówkowaty Sarcodon imbricatus,
• siedzuń sosnowy (do niedawna: szmaciak gałęzisty) Sparassis crispa.

Ze względu na preferencje środowiskowe grzyby spotykamy na ziemi, na drzewach (pasożytnicze i sparotrofy) oraz tzw. naściółkowe (saprotrofy rozkładające szczątki organiczne w warstwie ściółki). Niezwykle ważną grupę stanowią wszystkie te grzyby, które należą do mikoryzujących, zarówno z drzewami, jak i innymi roślinami. Obecność tych grzybów, a szczególnie ich wzrastająca liczba, świadczy o zdrowotności lasów Parku.

Warto także wspomnieć o występowaniu grzybów podziemnych, do których należy jeden z pospolitszych w Parku Narodowym „Bory Tucholskie” – jeleniak sarni Elaphomyces granulatu.

Niezwykły jest też świat porostów w Parku Narodowym „Bory Tucholskie”. Zdecydowana ich większość wykazuje przywiązanie do terenów leśnych – borowych. Dotyczy to zarówno gatunków naziemnych, nadrzewnych czy też naskalnych. Oczywiście najpowszechniejsze są chrobotki, ale i pośród nich spotykamy niezwykle rzadkie i interesujące, jak chociażby chroboteka alpejskiego Cladonia stellaris. Do gatunków występujących na granicy wymarcia zaliczymy włostki Bryoria - spleciona B. implex, Wranga B. vrangiana.

Wśród mchów i wątrobowców dominują gatunki leśne, zwłaszcza borowe oraz torfowiskowe. Spotkamy je zarówno na ziemi, skałach, drzewach, zarówno żywych, jak i martwych, czy w wodzie. Znajdziemy tu także gatunki reliktowe z okresów glacjalnych, jak:

• mszar nastroszony Paludella squarrosa,

czy relikty puszczańskie:

• nastroszek kędzierzawy Ulota crispa (mech),
• biczyca trójwrębna Bazzania trilobata (wątrobowiec).

Niezwykle cenne są stanowiska gatunków zagrożonych wyginięciem do których należą m. in.

• bagniczka pływająca Clapodiella fluitans (wątrobowiec),
• widłoząb Bergera Dicranum undulatum,
• wodnokrzywoszyj zanurzony Hygroamblystegium tenax,
• torfowiec brunatny Sphagnum fuscum,
• torfowiec brodawkowaty Sphagnum papillosum.

Flora roślin naczyniowych wyróżnia się znaczną ilością unikalnych w skali całego kraju gatunków. Liczne są tu gatunki reliktowe, czyli charakterystyczne dla minionych epok klimatycznych i właściwych im formacji roślinnych. Do najstarszych składników flory Parku zaliczamy relikty glacjalne, które dzisiaj charakteryzują się zasięgiem arktyczno-alpejskim, borealno-alpejskim i borealnym, a są to:

• bagno zwyczajne Ledum palustre,
• bażyna czarna Empetrum nigrum,
• zimoziół północny Linnaea borealis,
• trzcinnik prosty Calamagrostis stricta.

W składzie gatunkowym roślin naczyniowych Parku Narodowego „Bory Tucholskie” spotkamy również stosunkowo liczną grupę gatunków o zasięgu środkowo-europejskim i atlantyckim, w tym występujące w jeziorach lobeliowych:

• lobelia jeziorna Lobelia dortmanna,
• poryblin jeziorny Isoëtes lacustris,
• wywłócznik skrętoległy Myriophyllum alternifolium,
• elisma wodna Luronium natans,
• jeżogłówka pokrewna Sparganium angustifolium.

O unikalności tego terenu świadczyć może również stosunkowo duża liczba gatunków objętych ochroną gatunkową oraz roślin posiadających kategorię zagrożenia, wymienionych w „Czerwonej liście roślin naczyniowych zagrożonych w Polsce” i w „Polskiej Czerwonej Księdze Roślin”.

Do interesujących gatunków zaliczamy także m.in.:

• rosiczki: okrągłolistną, pośrednią i długolistną Drosera rotundifolia, D. intermedia, D. anglica,
• widłaki i widlicze,
• pływacze Utricularia.

Zobacz więcej

• Śluzowce

• Porosty

• Grzyby

• Glony

• Wątrobowce, mchy

• Rośliny naczyniowe

• Rośliny - inwazyjne gatunki obce

• Spotkania z roślinami